70% van de volwassen studenten is bezorgd over financiën: "De steun van de overheid schiet tekort"

Zeventig procent van de volwassen studenten aan hogeschool Odisee is bezorgd over hun financiën. Dat blijkt uit een bevraging van de hogeschool bij meer dan 850 studenten van 25 jaar of ouder. Meer dan de helft geeft aan dat de financiële tegemoetkoming van de overheid tijdens hun opleiding tekortschiet. Ook op vlak van mobiliteit en verlof voelen ze zich niet genoeg gesteund: "De motivatie om te studeren is groot, maar de financiële en administratieve struikelblokken staan de dromen van volwassen studenten nog te vaak in de weg."

In het kader van haar infodag voor volwassenen nu zaterdag 27 januari hield hogeschool Odisee een bevraging bij haar volwassen studenten. Ruim 850 studenten van 25 jaar of ouder gaven een inkijk in welke drempels ze ervaren om verder te studeren. 7 op de 10 zeggen bezorgd te zijn over het financiële plaatje: zijn de studies niet te duur? Wat met mijn inkomen tijdens de periode dat ik studeer? Zal ik in mijn levensonderhoud en dat van mijn gezin kunnen blijven voorzien?

Frustrerende zoektocht naar ondersteuning

Marie Haeck (28) is één van hen. Ze zit in het derde jaar van de bacheloropleiding Verpleegkunde, maar botste de afgelopen jaren al tegen verschillende muren aan, op zoek naar financiële ondersteuning om de opleiding van haar dromen te kunnen volgen: "Verbazingwekkend genoeg vormde mijn eerder behaalde diploma Ergotherapie het grootste struikelblok. De switch naar Verpleegkunde was 'niet groot genoeg' om te kunnen aankloppen bij de VDAB voor een tussenkomst in het inschrijvingsgeld. Was ik een advocaat geweest die verpleegkundige wilde worden, had het wel gekund", getuigt ze.

"Het leek of ik voor elke vorm van ondersteuning uit de boot viel"
​- Marie Haeck (28), studente Verpleegkunde

"Door mijn eerdere studies hoefde ik ook niet elk vak van de opleiding Verpleegkunde te volgen. Die vrijstellingen zorgden ervoor dat ik voor amper drie studiepunten te weinig ingeschreven was om de opleiding te kunnen volgen met VDAB-ondersteuning. Ook daar voldeed ik dus nét niet aan de voorwaarden. Het leek of ik voor elke vorm van ondersteuning uit de boot viel", aldus Marie. "De telefoontjes met de VDAB en de gesprekken met de Hulpkas waren enorm frustrerend en teleurstellend. Zij konden er natuurlijk ook niets aan doen, maar hoe moest ik in godsnaam mijn weg hierin vinden?"

Van het kastje naar de muur, zelfs bij knelpuntberoepen

"In eerste instantie koos ik er dan maar voor om de opleiding in avondonderwijs te volgen ​ in Gent terwijl ik halftijds aan het werk bleef", gaat Marie verder. "Ik kon het me niet veroorloven om voltijds te gaan studeren en zonder inkomen te vallen. Maar enkel als je werkzoekend bent of minstens 4/5e werkt, heb je recht op een bijkomende uitkering. De Hulpkas stuurde me dus opnieuw naar de VDAB om een vrijstelling van werk aan te vragen, maar dat kon dan weer alleen maar als je een opleiding in dagonderwijs volgt. Van het kastje naar de muur, dus. Ik werd er compleet moedeloos van."

"Het is toch niet te geloven dat het je zo moeilijk wordt gemaakt om als volwassen student voor een opleiding tot een knelpuntberoep te gaan?" vraagt Marie zich zuchtend af. "Maar ik ben blijven doorzetten en geloven in mijn droom. Nadat ik mijn eerste jaar in avondonderwijs gecombineerd had met een tewerkstelling van vijftig en daarna van tachtig procent, had ik geen enkel herexamen. Daarom besloot de VDAB om mij de opleiding toch in dagonderwijs te laten verderzetten, mét hun ondersteuning, en maakte ik de overstap naar hogeschool Odisee in Sint-Niklaas. Ik kon dus eindelijk volledig focussen op mijn studie en hoefde me geen zorgen meer te maken over de combinatie met een job. Dan toch een lichtpuntje in mijn zoektocht."

Onvoorstelbaar kluwen aan maatregelen

Luk Schoofs, directeur Levenslang Leren bij hogeschool Odisee, bevestigt dat studenten moeilijk hun weg vinden in het kluwen aan ondersteuningsmaatregelen: "Het aanbod vanuit de overheid is best groot, maar ook enorm complex. Bepaalde tegemoetkomingen gelden alleen voor wie in Brussel of Wallonië werkt, Vlaamse werknemers vallen dan weer onder een ander systeem. Sommige vormen van ondersteuning moet de werkgever aanvragen, andere zijn de verantwoordelijkheid van de werknemer. We begrijpen dat niemand er nog aan uit kan."

"We proberen onze studenten zo goed mogelijk te begeleiden in hun zoektocht naar waar ze recht op hebben", aldus Schoofs. "Onze dienst Studentenvoorzieningen (STUVO) staat hen daarin graag bij. Al wordt het toch eens tijd dat de overheid werk maakt van een eenvormig, duidelijk en transparant financieel ondersteuningskanaal voor levenslang lerenden."

"Tijd dat de overheid werk maakt van een eenvormig, duidelijk en transparant financieel ondersteuningskanaal" - Luk Schoofs, directeur Levenslang Leren hogeschool Odisee

Ook Marie klopte aan bij STUVO om samen haar situatie te bekijken. "Het blijft een gevecht om, ondanks de hulp van de VDAB, met de laagst mogelijke uitkering rond te komen tijdens mijn studie. Gelukkig kan STUVO helpen bij de aanvraag van extra studietoelagen en kunnen ze ook op andere vlakken nog tussenkomen: bijvoorbeeld voor de ontlening van een laptop of voor een spreiding van je betalingen."

Goedkoper openbaar vervoer voor studenten, maar niet voor 26-plussers

Ook op vlak van mobiliteit zijn er tussenkomsten vanuit de hogeschool mogelijk, maar wie ouder is dan 26, betaalt aanzienlijk meer voor openbaar vervoer. "De groep volwassen studenten wordt steeds groter, maar tot nu toe worden zij systematisch uitgesloten van de voordelige tarieven bij openbaarvervoermaatschappijen", vertelt Caroline Verschueren, diensthoofd STUVO bij hogeschool Odisee. "Het zou eigenlijk alleen maar logisch zijn dat ook zij aan een verminderd tarief met trein, tram of bus naar de campus kunnen reizen, want ook dat is vaak een grote hap uit hun budget."

"Begrijp me niet verkeerd, ik vind het maar normaal dat er voorwaarden verbonden zijn aan extra financiële ondersteuning", licht Marie nog toe. "Maar het is gewoon absurd hoe ingewikkeld het systeem is. Intussen ben ik gelukkig goed op weg om mijn Verpleegkunde-diploma te halen, maar het had met veel minder financiële druk gekund", besluit ze.

Niet voor publicatie

Voor meer informatie en interviews, kan u contact opnemen met:

Hanne Van Daele

Algemeen persmedewerker, hogeschool Odisee

• [email protected]
• 0471 21 10 04