Beloftevolle oplossing in de maak voor meer levenskwaliteit in woonzorgcentra
Project Odette van hogeschool Odisee onderzoekt alternatief voor farmacologische behandeling van personen met dementie
Het project Odette van hogeschool Odisee onderzoekt niet-farmacologische behandelingen voor mensen met dementie in woonzorgcentra. Die aanpak, gebaseerd op de individuele behoeften van de persoon in kwestie, vraagt meer tijd maar toont volgens het eerste onderzoek ook veelbelovende resultaten. Of hoe muziek, beweging of aromatherapie in veel gevallen minstens even goede resultaten kunnen opleveren als antidepressiva of slaapmedicatie.
Dementie is een proces dat in verschillende fasen verloopt. De ontwikkeling ervan uit zich in een verandering van gedrag. Vaak is het toedienen van antidepressiva of slaapmedicatie het antwoord. Onderzoekers van Odisee hogeschool hebben de voorbije jaren een methode ontwikkeld waarmee zorgverleners in woonzorgcentra niet alleen gemakkelijker behoeften bij bewoners met dementie identificeren, maar ook tot betere oplossingen komen dan het toedienen van bijvoorbeeld antidepressiva of slaapmedicatie wanneer het gedrag van een bewoner verandert. “Die oplossing wordt afgestemd op de behoeften, voorkeuren en mogelijkheden van de persoon met dementie’, legt Katrin Gillis, coördinator van project Odette, uit. "Het gaat hierbij om activiteiten die negatieve emoties - zoals angst of agressie - verminderen en positieve emoties versterken. Dat kan gaan van het opleggen van muziek, inzetten van massage- of aromatherapie, contact met dieren en andere hechtingsfiguren tot bewegen, creatieve momenten, snoezelen of reminiscentie, het oproepen van fijne herinneringen.”
Beloftevolle eerste resultaten
In een pilootstudie daalde na twee weken het percentage bewoners met dementie die symptomen van agitatie en agressie vertoonden met 26%. Het aantal bewoners met symptomen van depressie daalde in dezelfde periode met 12%. “Geen enkel geneesmiddel kan zulke cijfers aantonen en toch kiezen we in de eerste plaats voor een farmacologische aanpak”, aldus onderzoeker Katrin Gillis, drijvende kracht achter Odette. “De nieuwe methode is in vergelijking met dat toedienen van geneesmiddelen inderdaad complexer, maar heeft niet de negatieve gevolgen die geneesmiddelen hebben. Voor deze behoeften gebaseerde zorg heb je niet alleen skills nodig, maar ook tijd." Dé vraag is dus hoe je dit implementeert in een omgeving waar de middelen schaars zijn en de werkdruk hoog. "Dat doen we door inzicht te verwerven in hoé zorgverleners klinische beslissingen nemen en hen niet alleen te leren hoe ze de methode best uitvoeren, maar vooral wanneer dit voor hen het meest zinvol is. Je moet zorgverleners ook overtuigen om in dezelfde tijd meer te doen. Dan heb je wel meer nodig dan een sterk verhaal, en ik ben ervan overtuigd dat we dat hebben met dit project."
Crowdfunding
Voor het Odette-project wil het onderzoeksteam van Odisee op een niet-conventionele manier middelen verzamelen om een grootschalige implementatiestudie naar het effect en de haalbaarheid van de nieuwe methode uit te voeren. ‘‘We willen dit tweede deel van de studie uitvoeren in een 30-tal woonzorgcentra. Dat is veel en daarvoor zoeken we nog financiële steun. Iedereen kan z’n steentje bijdragen. We zijn ervan overtuigd dat veel mensen dit project genegen zullen zijn. Er zijn twee toekomstperspectieven waar vrijwel iedereen schrik voor heeft: leven met dementie en verhuizen naar een woonzorgcentrum. Beide staan in onze maatschappij symbool voor het einde van een waardevol leven. De beeldvorming van de voorbije maanden over de zorg in woonzorgcentra heeft die perceptie niet meteen verbeterd, terwijl het dus ook anders kan: wij tonen hoe we de kwaliteit van leven in woonzorgcentra kunnen versterken, ook voor personen met dementie", besluit Gillis.
Meer info op www.projectodette.be.
Bijlagen: twee foto’s van Layla Aerts (gelieve copyright te gebruiken bij gebruik foto’s)
Deze foto’s zijn genomen in één van de deelnemende woonzorgcentra. De eerste foto verwijst naar de behoefte aan continuïteit. Reminiscentie, een methode waarin je herinneringen ophaalt uit het leven, is een krachtig instrument. Door het ophalen van herinneringen roep je ook de emoties aan de herinnering op.
De tweede foto verwijst naar de realiteit. Het gebruik van psychotrope geneesmiddelen in WZC's is nog steeds hoog (gemiddeld 40% van de bewoners met dementie neemt antidepressiva, 40% krijgt benzodiazepines toegediend en 1 op 3 krijgt antipsychotica).
