Special cohort units kunnen onze woonzorgcentra beschermen tegen verspreiding Covid 19
Unieke samenwerking in het Waasland houdt 5 van de 6 betrokken woonzorgcentra covid-vrij
Nu de coronacrisis stilaan onder controle lijkt, ook in woonzorgcentra, is het tijd om te kijken naar de toekomst. Hoe kunnen we bij een heropflakkering de verspreiding van het coronavirus in de woonzorgcentra stoppen? Tijdens deze crisis werden in Vlaanderen twee special cohort units opgericht die met succes de verdere verspreiding van Covid-19 besmettingen in woonzorgcentra verhinderden. Dankzij een unieke samenwerking werd in het Waasland een cohort unit uitgerold waardoor 5 van de 6 betrokken woonzorgcentra Covid-vrij bleven. Hilde Servotte, directeur van het consortium Samen-Ouder en Katrin Gillis, onderzoeker van hogeschool Odisee, getuigen hoe dit in zijn werk ging.
In een artikel van 3 juni in 'De apotheker', noemt Pedro Facon, directeur-generaal van het FOD Gezondheidszorg, de woonzorgcentra de achillespees van de Coronacrisis. Hij stelt dat er bij de woonzorgcentra een ‘enorme toekomst’ is weggelegd voor sterke liaisons tussen de ziekenhuizen en de woonzorgcentra. In het Waasland werd deze aanpak al met succes uitgetest.
Twee special cohort units in Vlaanderen
Vlaanderen kende tijdens de Coronacrisis twee officieel erkende Covid-19 special cohort units. Deze units waren een intense samenwerking tussen een regionaal ziekenhuis en een aantal woonzorgcentra uit een consortium. De positief geteste bewoners uit meerdere woonzorgcentra werden gecohorteerd of ondergebracht op één locatie in de regio. Zo was het mogelijk om vroegtijdig Covid-19 positieve bewoners uit woonzorgcentra te halen en zo een verdere verspreiding van de infectie en een regionale overcapaciteit in het ziekenhuis te vermijden. Shared clinical care kan dus een antwoord bieden om in crisis de situatie in een regio onder controle te houden.
Een unieke samenwerking in het Waasland
In de regio Waasland werd vrij snel een special cohort unit opgericht voor bewoners uit zes woonzorgcentra van de vzw Samen-ouder, dankzij een unieke samenwerking met vzw Abram, het AZ Nikolaas en een CRA-arts (Coördinerend en Raadgevend Arts binnen een Woonzorgcentrum).
Hilde Servotte, directeur van vzw Samen-Ouder, was vanuit de woonzorgcentra de drijvende kracht achter deze realisatie. Zij vertelt hoe alles in zijn werk ging: “Als vzw Samen-Ouder zijn we deel van het regionaal netwerk Abram dat zorginstellingen samenbrengt en ondersteunt op verschillende domeinen, waaronder zorginhoudelijk. Dankzij dit netwerk konden we aansluiten op de Covid-19 coördinatiecel van het AZ Nikolaas en zochten we samen al vrij vroeg in de crisis naar een oplossing voor de uitdagingen die de pandemie met zich meebracht voor elke partner. Het ziekenhuis wilde voldoende capaciteit behouden en wij wilden een verdere verspreiding van het virus vermijden. Vanuit deze nauwe samenwerking startten we de special cohort unit. Toevallig beschikte één van onze woonzorgcentra over een afdeling die leegstond om verbouwingswerken uit te voeren. Vanuit het ziekenhuis werden de nodige materialen aangeleverd en een team van medewerkers die zich vrijwillig opgaven werd samengesteld. Om de continuïteit op de afdelingen van deze medewerkers te garanderen, boden verpleegkundigen uit het ziekenhuis ondersteuning. Daarnaast bood het ziekenhuis ook ondersteuning in medische expertise en advies met betrekking tot procedures voor het toepassen van beschermingsmaatregelen. De CRA-arts van het betreffende woonzorgcentrum was bereid de medische opvolging van de bewoners in de special cohorte unit op zich te nemen."
Essentiële voorwaarden voor het oprichten van een special cohort unit
Katrin Gillis, onderzoeker van de opleiding Verpleegkunde op hogeschool Odisee bood het team van de special cohorte unit mentale ondersteuning en volgde de unit van nabij: "Ik kon me moeilijk voorstellen hoe zo’n special cohort unit er eindelijk uitzag. Een afdeling zoals in een WZC of eerder zoals een ziekenhuis? Ik ontdekte dat het de twee werelden verenigde: de samenstelling van het team kwam overeen met die in een ziekenhuis: meer verpleegkundigen en hoger opgeleid en er was medische permanentie zoals in het ziekenhuis. Maar de zorg en behandelingen die ze gaven waren kenmerkend voor een woonzorgcentrum.“
Op basis van haar observaties en gesprekken met de zorgverleners, de arts en de leidinggevenden besefte ze dat de realisatie van de special cohorte unit uniek was en detecteerde ze vier essentiële voorwaarden die nodig zijn om een special cohort unit te realiseren: “de juiste infrastructuur dient aanwezig te zijn binnen het netwerk, het nodige materiaal dient snel en in voldoende mate geleverd te worden, het aanwezige team dient te beschikken over voldoende deskundigheid en er mag geen negatieve impact zijn op de werking van de andere afdelingen in de woonzorgcentra.”
Woonzorgcentra klaar voor de toekomst
De aanpak wierp vruchten af. Door het vroegtijdig evacueren van Covid-19 positieve bewoners uit de woonzorgcentra, bleven vijf van de zes woonzorgcentra verder Covid-vrij. Bovendien versterkte dit initiatief de reeds bestaande samenwerkingsverbanden. Als we dit kunnen uitrollen naar andere regio's, zullen woonzorgcentra klaar zijn om een nieuwe crisis het hoofd te bieden!